چکیده

بخش اصلی عملیات هر مرکز فعال در زمینه اطلاع رسانی را عملیات مربوط به سازماندهی تشکیل می دهد. فرایند این عملیات، پس از گردآوری مدارک، آغاز و تا تولید پایگاههای اطلاعات ادامه می‌یابد. این پژوهش به طراحی فرایند سازماندهی و تولید پایگاههای اطلاعات برای 7 نوع مدرک اختصاص دارد. این فرایند به گونه ای طراحی شده است که از دوباره کاری و اتلاف منابع پیشگیری کند و امکان کنترل، هماهنگی، بودجه بندی، برنامه ریزی و کنترل تولید و شبیه سازی کامپیوتری را فراهم سازد. مورد پژوهی این فرایند، مرکز اطلاعات و مدارک علمی ایران بوده و به گونه ای طراحی شده است که می تواند در مراکز مشابه نیز استقرار یابد. برای طراحی، پس از دسته بندی انواع مدارک، ابتدا مدل مفهومی و سپس مدل فیزیکی فرایند مربوط به هر دسته از مدارک تدوین و ارائه شده است.

1)                 مقدمه

عملیات مربوط به فرایند گردآوری، سازماندهی یا پردازش و اشاعه اطلاعات، بیشترین بخش از عملیات اجرایی سازمانهایی را تشکیل می دهد که به تولید پایگاههای اطلاعات اشتغال دارند. در این فرایند، مرحله سازماندهی یا پردازش اطلاعات که پس از گردآوی مدارک شروع می شود و تا تولید پایگاههای اطلاعات ادامه می یابد، مهمترین و اصلی ترین مرحله به شمار می رود که در آن، بیشترین زمان فعالیت نیروی انسانی و کار تجهیزات صرف می شود که بخش زیادی از آن تکراری است. بنابراین بهینه سازی فرایند تولید پایگاههای اطلاعات به نحوی که عملیات و فعالیتها با اقتصادی ترین صورت ممکن انجام شود و هر گونه زمان غیر موثر همراه با عملیات از میان رود می‌تواند موفقیت مراکز فعال در این زمینه و افزایش بهره وری آنها را تضمین کند.

برای طراحی یک فرایند بهینه برای تولید پایگاههای اطلاعات به نحوی که با شرایط کشور ایران   همخوانی داشته باشد، مرکز اطلاعات و مدارک علمی ایران (که از این پس با عنوان “مراکز” یاد می‌شود) به عنوان مورد مطالعه انتخاب شد. “مرکز” از سال 1347 عهده دار گردآوری، سازماندهی و اشاعه اطلاعات مربوط به مدارک علمی متعددی در ایران بوده که در سالهای اخیر، پیشرفت تکنولوژی بر این روشها تاثیر زیادی داشته است. در این زمینه، “مرکز” از سال 1369 استفاده از نرم‌افزار CDS/ISIS را آغاز کرده و در سال 1371 اولین پایگاه اطلاعات علمی تولید شده در محیط این نرم افزار را در ایران عرضه کرد و از سال 1372، تولید و روزآمد کردن پایگاههای اطلاعات متنوعی را همراه با انتشار نسخه های چاپی اطلاعات، ادامه داده است. این فعالیتها، بخش اصلی عملیات اجرایی “مرکز” را تشکیل می دهد که با حجم زیاد مدارکی که با آنها سر و کار دارد (حدود 40000 مدرک در سال)، مورد خوبی برای مطالعه بود.

برای دستیابی به فرایند بهینه برای تولید پایگاههای اطلاعات، ابتدا وضعیت موجود “مرکز” بررسی شد و با توجه به نتایج حاصل و همچنین متغیرها و پارامترهای داخلی و خارجی، فرایند جدیدی پیشنهاد شد.

2)    روش

2-1) مدارک

مدارکی که برای مطالعه در “مرکز” انتخاب شدند به سه نوع تقسیم شدند:

نوع الف) مدارکی که:

– معمولاً به تعداد اندکی منتشر می شوند،

– سیاست مرکز بر گردآوری و مالکیت اصل آنها (تا حد ممکن) استوار است.

– برای نگهداری بلندمدت، میکروفرم آنها تهیه می شود،

– هر کدام در قالب یک جلد است،

– برای آماه سازی، ممکن است برای مدت محدودی به امانت گرفته شوند.

این نوع مدارک شامل پایان نامه های کارشناسی ارشد و دکترای تخصصی فارغ التحصیلان داخل و خارج از کشور و گزارشهای دولتی است.

نوع ب) مدارکی که:

– در تیراژ وسیع منتشر می شوند،

– سیاست مرکز بر گردآوری و مالکیت اصل آنها استوار است،

– تعدادی از آنها در قالب یک جلد هستند،

– هر تعداد از آنها که در قالب یک جلد باشند دارای اطلاعات مشترکی نیز هستند.

این نوع مدارک شامل مقاله های علمی و فنی مندرج در نشریه های ادواری و مقاله های ارائه شده در سمینارهای برگزار شده در کشور است.

نوع پ) مدارکی که:

– اطلاعات آنها در قالب کار برگه به “مرکز” می رسد،

– اطلاعات آنها محدود به مندرجات کاربرگه های دریافتی است یا اینکه امکان دستیابی به اصل آنها وجود ندارد،

– اطلاعات هر یک، در قالب یک کاربرگه است.

این نوع مدارک شامل تازه های تحقیق در دانشگاهها و مراکز تحقیقاتی و اطلاعات مربوط به محققین و متخصصین کشور است که البته اطلاعات مربوط به محققین  و متخصصین کشور، کتابشناختی نیستند ولی به دلیل شباهت علمیات مربوط به آنها با تازه های تحقیق در دانشگاهها و مراکز تحقیقاتی، مورد مطالعه قرار گرفتند.

2-2) فرایندها و پایگاههای اطلاعات

پایگاههای اطلاعاتی که فرایند تولید آنها مطالعه و طراحی مجدد شده است، پایگاههای اطلاعاتی هستند که براساس نوع مدرک سازمان می یابند. هر یک از این پایگاهها، اطلاعات مربوط به یک نوع از مدارک را در بردارد.

2-3) مراحل

برای بهینه سازی فرایند تولید پایگاههای اطلاعات مربوط به مدارک انتخاب شده، مراحل زیر انجام شدند:

الف) تشریح وضع موجود

الف-1) در این مرحله ابتدا مدل فیزیکی فرایندهایی موجود برای تولید پایگاههای اطلاعات در “مرکز” با روشهای مختلف و استفاده از ابزارهای گوناگون تجزیه و تحلیل گردید. در تجزیه و تحلیل فرایندها، فعالیتها به دو دسته تقسیم گریدند: فعالیتهایی که عملاً در جهت تولید پایگاههای اطلاعات انجام می شوند (فعالیتهای مولد) و فعالیتهایی که انجام آنها هیچ کمکی به تولید پایگاههای اطلاعات نمی کند (فعالیتهای غیرمولد). سپس ابعاد مختلف فعالیتها تجزیه و تحلیل گردید که مهمترین ابعاد بررسی شده عبارتند از: هدفی که برای آن، واحدی که در آن، ترتیبی که با آن، فردی که به وسیله او و تجهیزاتی که با آن؛ فعالیتها صورت می گیرند. در این زمینه سوالاتی نظیر موارد زیر برای هر فعالیت بررسی شد:

– چه فعالیتی انجام می شود؟ / چرا این فعالیت لازم است؟

– فعالیت کجا انجام می شود؟ / چرا در آن واحد خاص انجام می شود؟

– فعالیت چه زمانی انجام می شود؟ / چرا در آن زمان خاص انجام می شود؟

– چه کسی آن فعالیت را انجام می دهد؟ / چرا به وسیله آن شخص خاص انجام می شود؟

– فعالیت چگونه انجام می شود؟ / چرا به آن شیوه خاص انجام می شود؟

الف-2) در ادامه این مرحله، مدل منطقی فرایندهای موجود براساس مدل فیزیکی آنها طراحی شد.

(ممکن است هنگام انتقال از فایل ورد به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

متن کامل را می توانید دانلود نمائید

چون فقط تکه هایی از متن تحقیق در این صفحه درج شده (به طور نمونه)

ولی در فایل دانلودی متن کامل تحقیق

همراه با تمام ضمائم (پیوست ها) با فرمت ورد word که قابل ویرایش و کپی کردن می باشند

موجود است

فایل ها برای اینکه حجم آنها پایینتر شود وراحتتر دانلود شوند با فرمت rar یا zip فشرده شده و پسوردگذاری شده اند. پسورد همه فایل های این سایت یکسان است.

برای دریافت پسورد فایل اینجا کلیک کنید

لینک دانلود تحقیق :طراحی فرایندتولید پایگاههای اطلاعات علمی