چکیده

این پژوهش با عنوان «بررسی عوامل مؤثر بر توانمندسازی روان‌شناختی(مطالعه موردی زندان مرکزی شهر همدان)» در سال 87-1386 انجام شده است. روش پژوهش از نوع پیمایشی توصیفی و تحلیلی از نوع مقطعی می‌باشد. این پژوهش از نوع «تحقیقات کاربردی» است. جامعه‌ی آماری پژوهش شامل کلیه‌ی کارکنان زندان مرکزی شهر همدان است که برابر با 162 نفر می‌باشند. حجم نمونه تحقیق با استفاده از جدول کرجسی و مورگان برابر با 114 نفر برآورد گردیده اما به دلیل افزایش ضریب اطمینان نتایج به 135 نفر افزایش یافته است. ابزار جمع‌آوری اطلاعات، شامل 5 پرسشنامه‌ی توانمندسازی روان‌شناختی، امنیت شغلی، تعهد سازمانی، مشارکت شغلی و رضایت شغلی می‌باشد که در مجموع شامل 64 سؤال اصلی در سطح سنجش ترتیبی و بر اساس طیف لیکرت می‌باشد. آزمون فرضیه‌های پژوهش نشان داد که:

1: بین توانمندسازی روان شناختی و مشارکت شغلی کارکنان ارتباط معناداری وجود ندارد.

2: بین توانمندسازی روان شناختی و امنیت شغلی ارتباط معناداری وجود دارد.

3: بین توانمندسازی روان شناختی و تعهد سازمانی ارتباط معناداری وجود ندارد.

4: بین توانمندسازی روان شناختی و رضایت شغلی ارتباط معناداری وجود دارد.

مقدمه

امروزه شکاف میان ملت­ها و جوامع دانایی و نادانی است. بنابراین چالش اصلی، چالش نیروی انسانی دانا و تواناست. نیروی انسانی به عنوان مهمترین، گران­ترین و باارزشمندترین سرمایه و منبع سازمانی محسوب می­شود. انسان تنها عنصر ذی شعوری است که به عنوان هماهنگ کننده سایر عوامل سازمانی، نقش اصلی را در میان کلیه‌ی عوامل دارد. می­توان به سادگی بیان نمود که بدون افراد کارآمد، دستیابی به اهداف سازمانی غیر ممکن است. از این رو، منابع انسانی، نقش اساسی در رشد و پویایی و بالندگی و یا شکست و نابودی سازمان­ها دارد. مفهوم توانمندسازی کارکنان،  در دهه 1990 توجه بسیاری از دانشگاهیان، پژوهشگران و دست اندرکاران مدیریت را به خود جلب کرده بود. توانمندسازی کارکنان به عنوان یک مفهوم نظری تاثیر زیادی بر اثر بخشی سازمان و مدیریت و ابتکار سازمانی دارد. توماس و ولتهوس[1] (1990) اعتقاد دارند که کارکنان توانمند در کنترل و انجام وظایف انعطاف پذیری بیشتری دارند. آنها در پاسخ به مسایل و فرصت‌ها، وظایف جدید را شروع     می­کنند و موانع را برطرف می­سازند، در نتیجه در برخورد با مسائل و مشکلات، انگیزش آنها تقویت می­شود. بزعم لیدن[2] و همکاران (2000) افراد توانا در سطوح بالایی از رضایت شغلی، تعهدسازمانی و عملکرد شغلی قرار دارند (نقل از شلتون، 2002).

اگر چه مفهوم توانمندسازی در اواخر دهه 1980 و اوایل دهه 1990 در ادبیات مدیریت و روان شناختی سازمانی، وارد شده  است، اما بررسی­های تاریخی نشان می­دهد که توانمندسازی ریشه در دوران گذشته دارد. وتن و کمرون (1998) اظهار می­کنند که این مفهوم به هیچ عنوان تازه نیست،  بلکه در رشته­های روانشناسی و جامعه­شناسی و علوم دینی ریشه­هایی دارد که به دهه­های گذشته، حتی قرن­های گذشته بر می­گردد. در زمینه روانشناسی، توانمندشدن به معنی تمایل افراد به تجربه خود کنترلی[3]، به خود اهمیت دادن[4] و خودآزادی[5]      می­باشد.

در جامعه­شناسی، اندیشه­های توانمندسازی بیشتربه جنبش­ های حق طلبی (برای مثال حقوق زنان و حقوق مدنی) بر می­گردد که در آنها مردم برای آزادی و کنترل اوضاع شخصی خویش مبارزه می‌کردند. به علاوه، بسیاری از نوشته­هایی که به مشکلات اجتماعی از طریق تغییر اجتماعی پرداخته­اند، اساساً روی توانمندسازی گروه­ها تمرکز کرده­اند، یعنی افراد به این منظور برای تغییر اجتماعی تلاش می­کنند که دسترسی خود را به یک وضعیت توانمندشده افزایش دهند.

توماس و ولتهوس(1990) توانمندسازی را براساس متغیرهای شناختی که تعیین کننده انگیزش در کارکنان می‌­باشد تعریف کرده­اند و معتقدند که توانمندسازی موضوعی چند بعدی است و آن را بعنوان فرایند افزایش انگیزش درونی  شغل می‌­دانند که شامل مؤثر بودن، شایستگی، معنی دار بودن و حق انتخاب می‌­شود.

اسپریتزر (1996- 1995) با توجه به الگوی توماس و ولتهوس توانمندسازی روان‌شناختی را به عنوان یک مفهوم انگیزشی متشکل از چهار بعد شایستگی، خودمختاری(حق انتخاب)، معنی­دار بودن و مؤثر بودن تعریف می‌­کند که این ابعاد جمعاً منعکس کننده یک جهت­گیری شخصی به نقش کار در سازمان می‌­باشد. وتن و کمرون (1998) ضمن تاکید بر چند وجهی بودن توانمندسازی و تایید چهار بعد فوق، بعد اعتماد را نیز به آنان اضافه کردند.

بیان مساله

اخیراً برای بهبود ساختار و نظام مدیریت متمرکز در سازمان‌های دولتی تلاش‌های زیادی شده است و علی‌رغم بحث‌های فراوان درباره‌ی فواید توانمندسازی، بهره‌برداری از آن ناچیز و شمار رهبران و گروه‌هایی که راه و رسم ایجاد فرهنگ توانمندسازی را بدانند، اندک است(بلانچارد و همکاران، 1999).

مقوله‌ی مدیریت زندان‌ها در عصر حاضر یکی از پیچیده‌ترین مقولات اجتماعی و مدیریتی محسوب می‌شود. تفکرات نوین و ایده‌های متنوع راجع به مجازات حبس و جهت‌گیری‌های اصلاحی و تربیتی، سایه‌ای سنگین بر نوع نگرش‌های پلیسی و امنیتی سابق انداخته است. با این نگرش سازمان زندان‌ها در راستای تعالی اهداف اصلاحی و تربیتی و همچنین در اجرای اولویت ‌های ده‌گانه‌ی سازمان در جهت بهبود ساختار و نظام مدیریت زندانبانی نوین پیش می‌رود.

یکی از اولویت‌های ده‌گانه‌ی سازمان زندان‌ها، بهبود وضعیت نیروی انسانی و آموزش و توانمندسازی کارکنان در قالب برنامه‌های روان‌شناختی است، به طوری‌که این برنامه‌ها باور و احساس کارکنان را نسبت به شغل و سازمان تقویت کند. تقویت فرهنگ توانمند شدن کارکنان در بعد روان‌شناختی در سازمان زندان‌ها به لحاظ موقعیت ویژه‌ی آن، رویکردی  مدیریتی- روان‌شناسی دارد، که بدین ‌لحاظ پژوهشگر طی مصاحبه و مذاکره با مدیریت اداره‌ی کل زندان‌های همدان و همچنین تجربه‌ی کاری خود محقق در اداره‌ی مذکور، انجام پژوهشی در خصوص عوامل مؤثر بر توانمندسازی روان‌شناختی به طوری که این عوامل در ارتباط با موقعیت شغلی و اولویت سازمان باشد را موضوع مورد پژوهش خود قرار داد.

اهداف  تحقیق

در این پژوهش توانمندسازی روان‌شناختی به‌عنوان یک عامل انگیزش درونی که منعکس کننده نقش فعال کارکنان در سازمان می­باشد، محور تحقیق قرار گرفته و هدف کلی پژوهش حاضر بررسی و مطالعه برخی عوامل موثر در توانمندسازی روان شناختی کارکنان زندان مرکزی همدان می­باشد و شناسایی عوامل مرتبط با آن نیز بخشی از اهداف این تحقیق به شمار می­آید. اهداف جزیی تحقیق که  نشان دهنده نتایج مورد انتظار از اجرای این طرح است عبارتند از:

1- آگاهی و شناخت برخی عوامل موثر در توانمندسازی روان شناختی کارکنان زندان همدان.

2- بررسی و تعیین میزان تاثیر عوامل موثر در توانمندسازی روان شناختی کارکنان.

3- تعیین میزان تاثیر امنیت شغلی، رضایت شغلی، مشارکت شغلی و تعهدسازمانی کارکنان بر توانمندسازی روان‌شناختی.

در راستای این هدف پژوهشی، فرضیه های زیر مورد آزمون قرارگرفت:

فرضیه اول: بین توانمندسازی روان شناختی و مشارکت شغلی کارکنان ارتباط وجود دارد.

فرضیه دوم: بین توانمندسازی روان شناختی و امنیت شغلی ارتباط وجود دارد.

فرضیه سوم: بین توانمندسازی روان شناختی و تعهد سازمانی ارتباط وجود دارد.

فرضیه چهارم: بین توانمندسازی روان شناختی و رضایت شغلی ارتباط وجود دارد.

(ممکن است هنگام انتقال از فایل ورد به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

متن کامل را می توانید دانلود نمائید

چون فقط تکه هایی از متن تحقیق در این صفحه درج شده (به طور نمونه)

ولی در فایل دانلودی متن کامل تحقیق

همراه با تمام ضمائم (پیوست ها) با فرمت ورد word که قابل ویرایش و کپی کردن می باشند

موجود است

فایل ها برای اینکه حجم آنها پایینتر شود وراحتتر دانلود شوند با فرمت rar یا zip فشرده شده و پسوردگذاری شده اند. پسورد همه فایل های این سایت یکسان است.

برای دریافت پسورد فایل اینجا کلیک کنید

لینک دانلود تحقیق :بررسی عوامل مؤثر بر توانمندسازی روان‌شناختی کارکنان