عطای تسهیلات بانکی با نرخ ارزان به بخش کشاورزی ، باعث می شود کشاورزان در یک در یک محیط رقابتی سعی در بدست آوردن حداکثر درآمد انتقالی از طریق وامهای ارزان نمایند . پس از افزایش تقاضا برای وام های ارزان و محدودیت عرضه آنها ، پاسخگویی به همه تقاضاها از سوی منابع و موسسات مالی ممکن نبود ، لذا موجب به وجود آمدن مازاد تقاضا در بازار اعتبارات و تسهیلات بخش کشاورزی می شود که منابع بانکی و به ویژه بانک کشاورزی ،از یک نوع مکانیسم غیر قیمتی برای جیره بندی تقاضا استفاده می کنند . از اهداف این تحقیق ، بررسی رابطه توزیع اعتبارات کشاورزی با ویژگیهای عمده اقتصادی و اجتماعی کشاورزان دریافت کننده وام و بدون وام در منطقه مورد مطالعه است . در این مقاله ابتدا آمار و اطلاعات مورد نیاز از منابع آماری جمع آوری گردید و پس با استفاده از پرسشنامه و مصاحبه حضوری با کشاورزان و با استفاده از مدل تربیت نوع اول با متغیر وابسته و محدود شده مقدار وام و روش رگراسیون خود تنظیم درونزا، اهداف و فرضیات تحقیق مورد بررسی وتجزیه و تحلیل قرار گرفت . نتایج حاصله نشان می دهد ، طی سالهای مورد مطالعه) (1367-1387 اعتبارات اعطایی به بخش کشاورزی همواره روند صعودی داشته و تسهیلات اعطایی بیشتر غیر تکلیفی و کوتاه مدت بوده است که این موضوع نشان دهنده جهت گیری بانکها در تامین هزینه های جاری است تا امور زیر بنایی و سرمایه گذاریهای بلند مدت . همچنین نتایج نشان می دهد که متغیر های بدهی ، میزان دارایی ، آموزشهای ترویجی ، فاصله زارع تا بانک و تعداد افراد خانوار زارع بردریافت وام و اعتبار موثر است .

1- مقدمه :

بخش کشاورزی از یک طرف مواد غذایی و مایحتاج مورد نیاز جهت بقاء و ادامه حیات انسانها را فراهم می سازد و از طرف دیگر کشاورزی در اغلب کشورها  هنوز هم بیشترین سهم را در اشتغال و تولید ناخالص ملی دارد .(کوپاهی ،مجید ،1379 ) . یکی از مشکلات دولتها و کشورهای در حال توسعه به ویژه کشورهای آسیایی ، فقر روستایی و عقب ماندگی روستاها از نظر امکانات زندگی است . تقریباً نیمی از جمعیت جهان درنواحی روستایی کشورهای در حال توسعه زندگی می کنند که زندگی بیشتر آنها از کشاورزی و فعالیتهای وابسته به آن تامین می شود .( پزشک را دو دیگران ، 1380 ).

توسعه روستایی جز در نتیجه توسعه کشاورزی امکان پذیر نخواهد بود و شاید بتوان توسعه بخش کشاورزی را پیش شرط توسعه اقتصادی دانست . در یک تقسیم بندی کلی ، کشاورزی مدرن یا پیشرفته در مقابل کشاورزی سنتی یا معشیتی قرار دارد . خصوصیات اساسی کشاورزی مدرن ، بکارگیری سرمایه و جانشین شدن آن بجای نیروی کار است . از مشخصه های عمده کشاورزی سنتی نیز کمبود سرمایه است . کشورهای که متکی به کشاورزی سنتی باشد ، به ناچار فقیر خواهد بود و به دلیل همین فقر قسمت اعظم درآمدش را نیز صرف تهیه مواد غذایی از خارج خواهد کرد . (شولتز ،1367).

این موضوع که چگونه می توان کشاورزی سنتی که وجه مشخصه آن کمی تولید است را به یک بخش مولدتبد کرد تا حدود زیادی به سرمایه گذاری در بخش کشاورزی مربوط است . کشاورزی می تواند موتوری قوی برای رشد باشد و برای دست یابی به چنین موتوری باید در بخش کشاورزی سرمایه گذاری کرد .

پاین بودن بهره وری در بخش کشاورزی کشورهای در حال توسعه به پایین بودن سطح تکنولوژی سازگار و عدم سرمایه کافی برای سرمایه گذاری در تولید مربوط است . به عبارت دیگر مهمترین عامل سرمایه گذاری در بخش کشاورزی کشورهای در حال توسعه ،کمبود سرمایه و اعتبار می باشد (کرمی کالوس ،1379) . اعتبار ، انتقال موقتی قدرت خرید از یک شخصی حقیقی یا حقوقی به شخص دیگری است که مدیریت ، کارایی و توانایی انجام یک فعالیت اقتصادی را دارد ولی فاقد سرمایه است . سیاستگزاران به منظور کمک و سرعت بخشیدن در امر انتقال کشاورزی ، سیاست اعتبارات ارزان را مدنظر قرار داده و تجویز می نمایند .اعتبارات و موسسات اعتباری یک ابزار مهم و ضروری در جهت ایجاد تسهیلات لازم به منظور دسترسی به تکنولوژی مناسب و سرمایه گذاری در بخش کشاورزی و بهبود سطح زندگی کشاورزی به شمار می رود . منابع تامین اعتبارات کشاورزی ، منابع غیر رسمی و منابع رسمی را شامل می شود . بررسیهای موردی که در سالهای پس از انقلاب اسلامی در کشور ایران انجام شده است ، نتایج متفاوتی در مورد سهم هر یک از بخشهای رسمی و غیر رسمی در بازار مالی روستایی کشور را نشان می دهد . بر اساس تحقیقات صورت گرفته بیش از سه چهارم از تسهیلات دریافت شده به وسیله روستائیان و کشاورزان از سوی نهادهای رسمی عرضه اعتبار اعطاء گردیده است . این به معنای آن است که منابع رسمی در بازار مالی روستایی کشور ، بخش غالب است و این بخش با وجود محدودیتهای مختلف ، توانسته است قسمت اعظم نیازهای بخش روستایی و کشاورزی کشور را تامین نماید . (عرب مازارباع ،1378 ).

در شرایط اعتبارات با نرخ ارزان ، کشاورزان در یک محیط رقابتی سعی در بدست آوردن حداکثر درآمد انتقالی از طریق وامهای ارزان دارند . این درآمد انتقالی در مواقعی که نرخ بهره منفی و مبلغ وام زیاد باشد ، مبلغ قابل ملاحظه ای خواهد بود . پس از افزایش تقاضا برای وام های ارزان و محدودیت عرضه آنها ، پاسخگویی به همه تقاضاها از سوی موسسات و منابع مالی ممکن نبوده است ، لذا این امر موجب پیدایش مازاد تقاضا در بازار اعتبارات و تسهیلات بخش کشاورزی شده است که منابع بانکی و به ویژه بانک کشاورزی به عنوان بانک تخصصی جهت پاسخگویی به تقاضاها معمولاً از یک نوع مکانیسم غیر قیمتی برای جیره بندی تقاضا استفاده می کنند . ( یزدانی ، س و دیگران ،1377) . بنا بر این با توجه به انتخابی بودن برنامه های توزیع اعتبارات ، بررسی رابطه توزیع تسهیلات بانکی با متغیرهای عمده اقتصادی – اجتماعی بخش کشاورزی و شناسایی عوامل موثر بر دسترسی کشاورزان به اعتبارات اعطایی منابع رسمی ضروری می باشد . از آنجا که استان فارس یکی از قطبهای عمده تولید محصولات کشاورزی کشور محسوب می گردد در این تحقیق پس از بررسی وضعیت توزیع اعتبارات بانکی در بخش کشاورزی کشور و استان فارس به بررسی و مقایسه ویژگیهای اجتماعی – اقتصادی کشاورزان دریافت کننده وام و بدون وام پرداخته و با بیان مبانی نظری و پیشینه تحقیق به معرفی  مدل مورد استفاده و نتایج و برآورد معادلات الگوپرداخته و در ادامه پیشنهادات لازم با توجه به نتایج حاصله ارائه می گردد.

2- پیشینه تحقیق :

تا کنون مطالعات معدودی در زمینه الگوی توزیع اعتبار در بین کشاورزان صورت گرفته که در این مقاله به برخی از مطالعات انجام شده در خارج و داخل کشور اشاره می نماییم .

فریمن و همکاران ، (1998) ، با استفاده از مدل رگراسیون خود تنظیم درون زا به بررسی عوامل موثر بر دسترسی به اعتبارات و تاثیر آن بر تولید شیر در دو کشور اتیوپی و کینا پرداخته اند . در این مطالعه متغیرهایی از قبیل جنسیت ،تعداد افراد خانوار ، سن، سابقه فعالیت درآمد ناخالص و میزان بدهی به عنوان عوامل موثر بر دسترسی به اعتبارات در نظر گرفته شد.(freeman, at al .1998).

میر (1990) ، با بررسی اثرات توزیع اعتبارات ارزان به بخش کشاورزی ، اعتبارات ارزان را موجب به وجود آمدن مازاد تقاضا برای اعتبارات می داند که در نتیجه بوجود آمدن شکاف بین عرضه و تقاضا ، موسسات توزیع کننده اعتبارات  یک سهمیه بندی غیر قیمتی جهت توزیع اعتبارات اتخاذ می نمایند که در نتیجه کشاورزان عمده و ثروتمند که دسترسی به اطلاعات و نهاده ها بیشتر دارند به اعتبارات راحت تر دسترسی می یابند.در نتیجه ، اعتبار بجای آنکه موجب تفاوت شود ، تفاوتهای موجود قبلی بین کشاورزان باعث دریافت اعتبار شده است . (meyer,1990)

لادمن ،(1983 ) ، با استفاده از آزمون T  و تجزیه و تحلیل تبعیضی دو گروه از زارعین وام گیرنده و بدون وام را در کشور بولیوی با هم مقایسه نمود که نتایج نشان داد هر دو گروه بصورت سنتی تولید می کنند و گروهی که وام دریافت نکرده اند تقاضای کمتری برای دریافت وام دارند و از نظر نیروی کار و زمین با کمبود سرمایه روبرویند که این موضوع موجب گردیده است که توانایی آنها در گرفتن وام محدود شود . همچنین این گروه در مقایسه با گروه دیگر که وام دریافت کرده اند از لحاظ سواد ، آموزش ،درآمد ناخالص مزرعه و فروش محصول به بازار در سطح پایین تری قرار دارند .(ladman,1983 )

برآوردن وهابی ، (1991 ) ، با بررسی سیاست توزیع اعتبارات ارزان در بخش کشاورزی به این نتیجه دست یافتند که ارزان بودن اعتبارات در شرایط عرضه محدوده مازاد تقاضا را موجب می شود و موسسات اعتبار دهنده را وادار می سازد تا کشاورزان عمده را به دلیل توانایی بیشتر در باز پرداخت اعتبارات نسبت به کشاورزان خرده پا ، ترجیح دهند و چون نرخ بهره موجود ،هزینه ها اعتبارات را نمی پوشاند ، کشاورزان خرده پا تا حدودی کنار گذاشته می شوند .

(ممکن است هنگام انتقال از فایل ورد به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

متن کامل را می توانید دانلود نمائید

چون فقط تکه هایی از متن تحقیق در این صفحه درج شده (به طور نمونه)

ولی در فایل دانلودی متن کامل تحقیق

همراه با تمام ضمائم (پیوست ها) با فرمت ورد word که قابل ویرایش و کپی کردن می باشند

موجود است

فایل ها برای اینکه حجم آنها پایینتر شود وراحتتر دانلود شوند با فرمت rar یا zip فشرده شده و پسوردگذاری شده اند. پسورد همه فایل های این سایت یکسان است.

برای دریافت پسورد فایل اینجا کلیک کنید

لینک دانلود تحقیق :بررسی رابطه توزیع تسهیلات بانکی با متغیر های عمده اقتصادی و اجتماعی بخش کشاورزی مطالعه موردی استان فارس