چکیده:

 هدف این پژوهش ارزیابی اثربخشی دوره­های اقدام پژوهی سازمان آموزش پرورش استان خوزستان با استفاده از سه سطح الگوی کرک پاتریک است.

در سطح اول الگو؛ (بازتاب)  دو هدف برای بررسی سطح رضایت فراگیران از جنبه های دخیل در دوره اقدام پژوهی مد نظر قرار گرفت: 1)  بررسی سطح کیفی محتوا و مدیریت دوره و 2)  بررسی سطح کیفی مدرس دوره؛ در این سطح با استفاده از فرم های مجزا برای هر یک از این دو هدف، داده ها جمع آوری شد. در سطح دوم الگو(یادگیری) ، نیز دو هدف دنبال شد:1)  بررسی سطح یادگیری فراگیران از محتوای دوره اقدام پژوهی (دانش کسب شده)  2)  بررسی سطح کیفی طرح های عملیِ اقدام پژوهیِ فراگیران(مهارت کسب شده) . در سطح سوم الگو (رفتار)  با توجه به یافته جیلی[1] در مورد اثرات شرکت در دوره­های اقدام پژوهی سه متغیر 1) روحیه تغییر پذیری مفید و مؤثر فراگیران (انعطاف پذیری)  2) استفاده از روشهای متنوع تدریس و 3) دانش حرفه ای در زمینه تدریس  در شرکت کنندگان در این دوره مورد بررسی قرار گرفت. نتایج در سطح اول الگو حاکی از سطح مطلوب محتوا و مدیریت دوره‏ها و مدرس دوره‏ها از دید فراگیران دوره‏ها دارد اما در سطح دوم الگو، ارزیابی از دانش و مهارت فراگیران نشان از سطح مطلوب یادگیری (دانش اقدام پژوهی)  و نیز کیفیت مطلوب طرح های اقدام پژوهی فراگیران(مهارت)  ندارد. در سطح سوم الگو نیز مقایسه دو گروه شرکت نموده در دوره های اقدام پژوهی و گروه شرکت ننموده در متغیرهای مورد بررسی  نشان داد که بین دو گروه تفاوتی وجود ندارد.

1. مقدمه

نظام ­های آموزشی برای بهبود فعالیت ­های خود نیازمند پژوهش و بررسی مداوم هستند و این امر برای نظام ­آموزشی کشورِ ما که درگیر انبوهی از مسائل و مشکلات است{1} اهمیت بیشتری دارد. در واقع پژوهش یکی از موثرترین ابزارهای موجود برای بهسازی و توسعه نظام­های آموزشی به شمار می­آید{2} که منجر به بررسی مداوم فرایند آموزشی- تربیتی برای اصلاح و بهبود آن می­شود. هدف از پژوهش در تعلیم و تربیت نیز فقط کسب دانش محض نیست، بلکه دانشی است که در عمل هم بتوان از آن استفاده کرد و در بهسازی محیط آموزشی مفید باشد، چنین هدفی را اغلب پژوهش های تربیتی دانشگاهی و مرسوم نتوانسته اند حاصل کنند؛البته این پژوهش ها اطلاعات خوبی در اختیار گذاشته اند که می‏تواند الهام بخش معلمان باشد اما اکثر آنها قابل استفاده مستقیم توسط معلمان در کلاس های درس و محیط مدارس نیستند{3} بنابراین علاوه بر تحقیقات محققان حرفه­ای و دانشگاهی برای بهبود نظامِ آموزشی، لازم است هر یک از افرادی که در نظام آموزشی دست اندرکار فعالیت­های آموزشی می­باشند و به ویژه با فرایند یاددهی- یادگیری سر و کار دارند از روش های گوناگون پژوهش، به ویژه پژوهش های مبتنی بر عمل (اقدام پژوهی) بهره برداری نمایند، این امر در سطح گسترده منجر به بهبود فعالیت ­های نظام آموزشی خواهد شد؛ در پژوهش های مبتنی بر عمل(اقدام پژوهی)، هدف رسیدن به شناخت علمی درباره مسأله ویژه­ای است که فرد با آن سر و کار دارد و می­توان فرد را به عنوان پژوهشگری در نظر گرفت که تلاش دارد تا از راههای علمی مسائل و مشکلات جاری خود را حل کند {4}

سازمان آموزش و پرورش خوزستان  در چهارچوب سیاست های وزارتخانه متبوع، با هدف تحقق اهداف اقدام پژوهی، در قالب برنامه­های آموزش ضمن خدمت خود، دوره ­های اقدام پژوهی متعددی را طراحی و اجرا نموده است. دوره ­های اقدام پژوهی هم بطور اخص و همه دوره های آموزشی بطور اعم، تنها زمانی می­توانند ارزشمندی خود را توجیه کند که مدارک قابل اطمینان و معتبری را در مورد تأثیرشان بر بهبودِ عملکرد مشارکت­کنندگان و فراگیران عرضه کنند؛ این امر بر جنبه مُهمی از آموزش و ارزیابی آموزشی اشاره دارد که معمولاً از آن به عنوان اثربخشیِ آموزش یا ارزیابی آموزشی یاد می­شود {5} در واقع برای نشان دادن اهمیّت دوره های آموزشی- همان­گونه که اسرئیل[2](2002) بیان داشته است- نه تنها باید برنامه بهینه‏ای تهیه شود بلکه باید برنامه آموزشی بطور منظم برنامه­ریزی و اجرا شود؛ ضمناً باید نشان داده شود که آیا این دوره ها به اهداف منظور شده می­رسند، عملکرد شغلی را بهبود می­بخشند، منابع را به صورت کاراتر استفاده می کنند و بازده برنامه ارزش و اعتبار هزینه کردن بودجه جاری را دارد یا نه؟ روشها و ابزارهای ارزشیابی در تعیین این امر به ما کمک می­کنند. در واقع”ارزشیابی بازخوردی را ایجاد می کند که با توجه به آن می توان فهمید آموزش های ارائه شده در رسیدن به اهداف مورد نظر اثر بخش بوده اند یا نه؟”{6} با این ذهنیت، در این تحقیق ارزیابی اثربخشی دوره­های اقدام پژوهی سازمان آموزش پرورش استان خوزستان با استفاده از یکی از متداولترین الگوهای ارزیابی اثربخشی دوره های آموزشی(الگوی کرک پاتریک) مورد بررسی قرار گرفت.

2. بیان مسأله

در عصر کنونی در کنار تغییرات گسترده در جنبه های مختلف؛ همه سازمانها و از جمله سازمان­های آموزشی در معرض تغییر و تحول­های علمی و فن آوری گسترده ای قرار دارند و دغدغه مدیران این سازمانها هم حرکت موازی با این تغییر و تحولات است، در چنین شرایطی آموزش و بهسازی منابع انسانی، به عنوان یکی از استراتژی های اصلی دستیابی به سرمایه انسانی و سازگاری مثبت با این شرایط متغیر قلمداد می شود{6} آموزش به طور وسیعی جامعه را به سوی اهدافی از قبیل توسعه، مهارت، تغییر و اصلاح رفتار و افزایش صلاحیت هدایت می کند؛ به همین منظور سازمانهای مختلف سالانه هزینه‏های بسیاری را برای آموزش مهارتهای خاص در قالب آموزش­های ضمن خدمت هزینه می‏کنند؛ در قالب این دوره ها هم عمدتاً هدف­هایی از قبیل میزان اطلاعات، دانش، مهارت­ها و قابلیت­های کارکنان پی‏گیری می‏شود و تلاش می شود تا آنان برای ایفای وظایف مشخص خود و قبول مسئولیت­های جدیدتر بیش از پیش آماده­تر و مجهزتر شوند{7}

در کنار اهمیت پرداختن سازمانها به ارائه آموزش، منابع محدود مالی هر سازمان هم ایجاب می­کند یک بررسی دقیق از روند اجرایی و کیفیت آموزش­های ارائه شده به عمل آید تا با توجه به این محدودیت از دوباره کاری­ها و اتلاف منابع انسانی و سایر منابع جلوگیری بعمل آید، این بررسی در قالب ارزیابی از برنامه های آموزشی محقق می شود؛ در واقع ارزشیابی نقطه عطف هر برنامه آموزشی می­باشد و نشان می­دهد که آیا برنامه انجام شده به اهداف از قبل تعیین شده خود دست یافته است یا نه؟ به بیان دیگر ارزشیابی را از آن جهت انجام می­دهند که به این نکته برسند که آیا کار انجام شده بازده مطلوب را داشته و مفید بوده یا خیر؟ {8}

متأسفانه با وجود اهمیت ارزیابی آموزشی در اغلب سازمانها، سهم اندکی از منابع قابل توجه اختصاص یافته به کوشش­های آموزشی به مرحله ارزیابی اختصاص می­یابد (مک و بولر[3]، به نقل{9}) و در برخی از برنامه­های آموزشی که بسیار خردمندانه، خوب و گران تهیه و طراحی شده اند ارزیابی آنها بسیار مقدماتی و ابتدایی است و یا اصلاً فاقد آن می­باشند (نیچه، به نقل از{10})، در صورتی که ارزیابی می­تواند اطلاعاتی را درباره عواملی مثل: میزان یادگیری حاصل شده ، میزان انتقال مطالب یاد گرفته شده به محیط کار، ویژگی­های دانش آموزان و…  فراهم کند. دونالد کرک پاتریک[4] سه دلیل برای اهمّیت ارزیابی بیان می­کند:

1- توجیه نمودن تصمیم­گیری­ها در مورد تداوم یا پایان یافتن برنامه­های آموزشی

2- بدست آوردن اطلاعاتی در مورد راههای بهبود بخشیدن به برنامه های آینده

3- حفظ برنامه­های آموزشی با نشان دادن میزان کمک آنها به تحقق اهداف سازمان{11} .

(ممکن است هنگام انتقال از فایل ورد به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

متن کامل را می توانید دانلود نمائید

چون فقط تکه هایی از متن تحقیق در این صفحه درج شده (به طور نمونه)

ولی در فایل دانلودی متن کامل تحقیق

همراه با تمام ضمائم (پیوست ها) با فرمت ورد word که قابل ویرایش و کپی کردن می باشند

موجود است

فایل ها برای اینکه حجم آنها پایینتر شود وراحتتر دانلود شوند با فرمت rar یا zip فشرده شده و پسوردگذاری شده اند. پسورد همه فایل های این سایت یکسان است.

برای دریافت پسورد فایل اینجا کلیک کنید

لینک دانلود تحقیق :ارزیابی اثربخشی دوره¬های اقدام پژوهی سازمان آموزش پرورش